Rò rỉ khí nén có đáng quan tâm?

Theo thống kê từ hãng SDT, chi phí năng lượng cho một máy nén hoạt động 6000 giờ/ năm trong 5 năm liên tiếp chiếm 75% tổng chi phí để sản xuất ra khí nén như hình 1. Chi phí điện năng có thể tăng lên 80% nếu máy nén hoạt động 8000 giờ/ năm trong 5 năm. Trong khi chi phí về bảo trì và mua mới thiết bị chỉ chiếm lần lượt là 12% và 13%. Hầu hết máy nén khí sử dụng điện năng để chạy máy nén, chi phí tiền điện là chi phí lớn nhất trong sản xuất khí nén. Như mô hình sản xuất khí nén đơn giản tại hình 2, phần lớn điện năng sẽ được cung cấp cho động cơ máy nén và quạt làm mát. Chi phí điện năng sẽ phụ thuộc vào công suất máy nén, thời gian làm việc và giá điện sản xuất. Bảng 1 đưa ra một ví dụ để minh họa trực quan chi phí tiền điện cho một máy nén khí trong một năm. Nếu nhà máy có nhiều máy nén thì chi phí này sẽ lớn thế nào. Thực tế là hơn 90% năng lượng điện này sẽ bị chuyển hóa thành nhiệt năng trong quá trình nén khí và chỉ có khoảng 10% năng lượng điện được chuyển hóa thành năng lượng khí nén. Do vậy chúng ta có thể thấy sản xuất khí nén cực kì tốn kém. 

Hình 1. Các chi phí điển hình của một máy nén khí hoạt động 6000 giờ/ năm và trong 5 năm (Nguồn: SDT Hear More)

Hình 2. Mô hình sản xuất khí nén đơn giản (Nguồn: Atlas Copco)

Bảng 1. Ước tính chi phí tiền điện hàng năm cho sản xuất khí nén (với giá điện 2300 vnd/ kWh)

Thống kê được thực hiện bởi hãng SDT (hình 3) chỉ ra rằng, có tới 34% lượng khí nén bị rò rỉ trong hệ thống khí nén nếu hệ thống không kiểm soát các vị trí rò rỉ định kì. Lượng rò rỉ khí nén này phụ thuộc vào kích thước lỗ rò rỉ, áp suất khí nén và số lượng lỗ rò rỉ. Một ước tính được trình bày trên bảng 2 chỉ ra lượng tổn thất khí nén và tiền bạc ứng với các kích thước lỗ rò tại các áp suất khác nhau. Một sự thật là tại nhà máy nào sử dụng khí nén cũng bị rò rỉ nhưng thường bị bỏ qua. Nếu chúng ta thấy được chi phí sản xuất khí nén và những tổn thất do rò rỉ khí nén gây ra thì chúng ta sẽ ngay lập tức đề ra biện pháp để giảm thiểu những chi phí này một cách thấp nhất có thể.
Hiện nay, năm cách được sử dụng để sử dụng tối ưu lượng khí nén sản xuất ra được trình bày trên hình 4. Trong đó tìm kiếm và sửa chữa những vị trí rò rỉ là cách trực tiếp đơn giản nhất, hiệu quả mang lại lớn nhất.    
Do vậy làm thế nào để tìm kiếm những vị trí rò rỉ này? Các biện pháp đánh giá rò rỉ đang sử dụng hiện nay là gì? Câu trả lời sẽ được giải đáp trong bài viết tiếp theo của chuyên mục này.

Bảng 2. Ước tính chi phí rò rỉ cho 1 lỗ rò rỉ (với giá điện 0.085$/ kWh trong 8700 giờ)

Hình 3. Phân bổ các nguồn sử dụng khí nén trong nhà máy (Nguồn: SDT Hear More)

Hình 4. Hiệu quả của các biện pháp tiết kiệm cho hệ thống khí nén (Nguồn: SDT Hear More)

 
Biên soạn: VPower Reliability